Jak utworzyć zdania pytające, przeczenia czy zdania potwierdzające w języku niemieckim, to nasz dziejszy temat lekcji językowej. Poznajcie zasady ich tworzenia i mówcie poprawnie.
1 ) Zdania twierdzące - w języku niemieckim tworzymy umieszczając – czasownik na miejscu drugim. Wzór na zdania: Podmiot + czasownik + kolejne elementy zdania. Sie ist klug. (Ona jest mądra)
2) Zdania pytające -
- Ja/ Nein Fragen - pytania zamknięte z odpowiadzią tak/ nie Słowo CZY w pytaniach nie jest tłumaczone, pytanie zaczynamy od czasownika w odpowiedniej formie
- W-Fragen - rozpoczynające się zaimkiem pytającym:
- Wer? (Kto?)
- Wem? (Komu?)
- Wen? (Kogo?)
- Was? (Co?)
- Wessen? (Czyj?)
- Wo? (Gdzie?)
- Wohin? (Dokąd?)
- Woher? (Skąd?)
- Wann? (Kiedy?)
- Warum? (Dlaczego?)
- Wie? (Jak?)
- Wie viel? (Ile? niepoliczalne)
- Wie viele? (Ile? policzalne)
- Wie oft? (Jak często?)
- Wie lange? (Jak długo?)
- Wie spät? (Jak późno?)
- pytania z przyimkami i zaimkami pytającymi o osoby i rzeczy w przypadku pytań o rzecz stosuje się spójnik -r- który rozdziela dwie samogłoski
- pytania zależne w tych pytaniach stosuje się zdanie wprowadzające, w tego rodzaju pytaniach tłumaczymy słowo CZY jako OB
3) Zdanie przeczące - w języku niemieckim można zaprzeczyć na 3 sposoby: poprzez nein, kein, nicht
Poszczególne zasady tworzenia zdań, znajdziecie w rozwijalnych zakładkach poniżej.
ZDANIE TWIERDZĄCE
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
Podmiot występuje na pierwszym miejscu, bezpośrednio przed osobową częścią orzeczenia - jest to zdanie w szyku prostym | Wir fahren ins Geschäft. | Wir faren ins geszeft. | Jedziemy do sklepu. |
Podmiot występuje bezpośrednio po czasowniku - jest to zdanie w szyku przestawnym | Gehen wir in den Park. | Gejen wir in den park. | Idziemy do parku. |
Dopełnienie w postaci rzeczownika w celowniku stoi przed tym w bierniku | Herr Hans erzählt seiner Tochter eine Geschichte. | Her Hans ercelt zajner tohter ajne geszihte. | Pan Hans opowiada córce historię. |
Dopełnienie w formie zaimka osobowego stoi przed dopełnieniem w formie rzeczownika | Der Mann erzählt sie dem Kind. | Der man ercelt zi dem kind. | Mężczyzna opowiada ją dziecku. |
Zaimek w bierniku stoi przed zaimkiem w celowniku | Der Senior erzählt mir. | Der senior ercelt mir. | Senior mi opowiada. |
Kolejność okoliczników w zdaniu: 1. okolicznik czasu 2. okolicznik przyczyny 3. okolicznik sposobu 4. okolicznik miejsca 5. okolicznik celu |
Frau Gerda muss (1)heute noch (3)schnell (4)ins Krankenhaus (5)zur Therapie fahren. | Frał Gerda mus hojte noh sznel ins krankenhałs cur terapie faren. | Pani Gerda musi dzisiaj jeszcze, szybko jechać do szpitala na terapię. |
ZDANIE PYTAJĄCE
ZDANIE PYTAJĄCE | |||
Ja/ Nein Fragen - pytania zamknięte z odpowiadzią tak/ nie Słowo CZY w pytaniach nie jest tłumaczone, pytanie zaczynamy od czasownika w odpowiedniej formie |
|||
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
odmieniony czasownik + podmiot + dalsza część zdania?
|
Kommen Sie aus Polen? | Komen zi ałs Polen? | Czy pochodzi Pani z Polski? |
Kommt Ihr Sohn morgen? | Komt ir zon morgen? | Czy Pani syn przyjedzie jutro? | |
Soll ich das Abendessen zubereiten? | Zol iś das abendesen cuberajten? | Czy przygotować kolację? | |
Soll ich Ihnen helfen? | Zol iś inen helfen? | Czy pomóc Pani? | |
W-Fragen - rozpoczynające się zaimkiem pytającym Wer? (Kto?) Wem? (Komu?) Wen? (Kogo?) Was? (Co?) Wessen? (Czyj?) Wo? (Gdzie?) Wohin? (Dokąd?) Woher? (Skąd?) Wann? (Kiedy?) Warum? (Dlaczego?) Wie? (Jak?) Wie viel ? (Ile? niepoliczalne) Wie viele? (Ile? policzalne) Wie oft? (Jak często?) Wie lange? (Jak długo?) Wie spät? (Jak późno?) |
|||
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
zaimek pytający + odmieniony czasownik + podmiot + dalsza część zdania?
|
Wer hat das Geschirr weggeräumt? | Wer hat das geszir weggerojmt? | Kto schował naczynia? |
Wem haben Sie das Buch geliehen? | Wem haben zi das buh gelijen? | Komu pożyczyła Pani książkę? | |
Wen haben Sie im Geschäft getroffen? | Wen haben zi im geszeft getrofen? | Kogo spotkała Pani w sklepie? | |
Was soll ich zu Mittagessen vorbereiten? | Was zol iś cu mitagesen forberajten? | Co przygotować na obiad? | |
Wessen Telefonnummer ist auf dem Zettel? | Wesen telefonnumer ist auf dem cetel? | Czyj numer telefonu zapisany jest na kartce? | |
Wo finde ich das Mehl? | Wo finde iś das mel? | Gdzie znajdę mąkę? | |
Wohin gehen wir nach dem Mittagessen? | Wohin gejen wir nah dem mitagesen? | Dokąd wybierzemy się po obiedzie? | |
Woher kommen Sie? | Woher komen zi? | Skąd Pan/Pani pochodzi? | |
Wann gehen wir spazieren? | Wan gejen wir szpaciren? | Kiedy wyjdziemy na spacer? | |
Warum trinken Sie Ihren Tee nicht? | Warum trinken zi ihren tyj nist. | Dlaczego nie pije Pani herbaty? | |
pytania z przyimkami i zaimkami pytającymi o osoby i rzeczy w przypadku pytań o rzecz stosuje się spójnik -r- który rozdziela dwie samogłoski |
|||
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
PYTANIE O OSOBĘ
przyimek + zaimek pytający + reszta zdania? |
Über wen sprechen Sie? | Yber wen szprechen zi? | O kim Pani mówi? |
Bei wem sind Sie gewesen? | Baj wem zind zi gewezen? | U kogo Pani była? | |
Zu welchem Arzt fahren Sie? | Cu welśem arct faren zi? | Do jakiego lekarza Pani jedzie? | |
PYTANIE O RZECZ
przyimek + zaimek pytający + reszta zdania? an >> woran auf >> worauf aus >> woraus in >> worin über >> worüber um >> worum unter >> worunter |
Worüber sprechen sie? | Woryber szpreśen zi? | O czym oni rozmawiają? |
Woran leidet Ihr Mann? | Woran lajdet ir man? | Na co choruje Pani mąż? | |
Worauf muss ich aufpassen? | Worauf mus iś aufpasen? | Na co muszę uważać? | |
Worüber trauert diese Frau? | Woryber trałert dize frał? | Z jakiego powodu ta Pani się smuci? | |
Worin kann ich Ihnen helfen? | Worin kan iś inen helfen? | W czym Pani pomóc? | |
Worüber sind Sie verärgert? | Woryber zind zi verergert? | Z jakiego powodu jest Pani zła? | |
Woraus resultiert es? | Woraus rezultirt es? | Z czego to wynika? | |
Woran denken Sie? | Woran denken zi? | Nad czym Pan myśli? | |
pytania zależne w tych pytaniach stosuje się zdanie wprowadzające, w tego rodzaju pytaniach tłumaczymy słowo CZY jako OB |
|||
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
zdanie wprowadzające + zaimek pytający/ob (czy) + podmiot + reszta zdania + odmieniony czasownik?
|
Schwer zu sagen, ob wir dort hinfahren. | Szwer cu zagen, ob wir dort hinfaren. | Ciężko powiedzieć, czy tam pojedziemy. |
Ich weiß nicht, ob Ihre Schwester heute kommt. | Iś wajs niśt, ob ire szwester hojte komt. | Nie wiem, czy Pani siostra dziś przyjdzie. | |
Sagen Sie mir bitte, ob Sie Hunger haben? | Zagen zi mir bite, ob zi hunger gaben. | Proszę mi powiedzieć, czy jest Pan głodny? |
ZDANIE PRZECZĄCE
Zasada | Przykład | Wymowa | Tłumaczenie |
Nein - używamy tylko wtedy, kiedy chcemy negatywnie odpowiedzieć na pytanie
|
-Rauchen Sie Zigaretten? -Nein! |
-Rauhen zi cigareten? -Najn! |
- Pali Pani papierosy? - Nie! |
-Sprechen Sie Englisch? Nein! |
-Sprehen zi englisz? -Najn! |
- Mówi Pan po angielsku? - Nie! |
|
Kochen Sie gerne? Nein! |
-Kohen zi gerne? Najn! |
- Lubi Pan gotować? - Nie! |
|
-Haben Sie Kinder? -Nein! |
-Haben zi kinder? Najn! |
- Czy ma Pani dzieci? - Nie! |
|
Kein - używamy gdy chcemy zaprzeczyć rzeczownik bez rodzajnika lub z rodzajnikiem nieokreślonym. „Kein” wstawiamy zawsze przez zaprzeczanym słowem.
|
Ich habe keinen Ehemann. | Iś habe kajnen ejeman. | Nie mam męża. |
Ich habe keinen Hunger. | Iś habe kajnen hunger. | Nie jestem głodny. | |
Ich habe keine Blumen gegossen. | Iś habe kajne blumen gegosen. | Nie podlałam kwiatów. | |
Ich habe keinen Buch genommen. | Iś habe kajnen buh genomen. | Nie wzięłam książki. | |
Ich habe keine Paprika gekauft. | Iś habe kajne paprika gekauft. | Nie kupiłam papryki. | |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia czasowników | Nein, ich rauche nicht. | Najn, iś rauhe niśt. | Nie, nie palę. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia rzeczowników z rodzajnikiem określonym lub zaimkiem dzierżawczym | Dieser Hund gehört nicht mir, sondern dir. | Dizer Hund gehyrt niśt mir, sondern dir. | Ten pies nie jest należy do mnie, lecz do ciebie. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia nazw własnych, imion | Das ist nicht Helga, das ist Anna. | Das ist niśt Helga, das ist Ana. | To nie jest Helga, to jest Anna. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia zaimków osobowych | Ich habe dich nicht gemeint, ich habe meine Schwester gemeint. | Iś habe diś niśt gemajnt, iś habe majne szwesta gemajnt. | Nie miałam na myśli ciebie, miałam na myśli moją siostrę. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia przymiotników | Ich bin nicht müde. | Iś bin niśt myde. | Nie jestem zmęczona. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia przysłówków | Mir ist nicht kalt. | Mir ist niśt kalt. | Nie jest zimno. |
„Nicht” używamy do zaprzeczenia wyrażeń z przyimkiem | Ich werde vor 7 Uhr nicht zu Hause sein. | Iś werde for ziben ur niśt cu hałze zajn. | Nie będzie mnie w domu przed 7 rano. |
ZDANIE TWIERDZĄCE
ZDANIE PYTAJĄCE
ZDANIE PRZECZĄCE